توسط : بیس جامپینگ! اسمش که میاد، آدرنالین تو خونتون بالا میره، نه؟ یه ورزش دیوونه‌وار که توش از ساختمون‌های بلند، پل‌های معلق، صخره‌های تیز و حتی دکل‌های مخابراتی، با یه چتر نجات مخصوص، می‌پرن! فکرشو بکن، یه لحظه سقوط آزاد، یه لحظه هیجان خالص! شاید فکر کنید مثل چتربازی (Skydiving) از هواپیماست، ولی اصلاً اینطور نیست. اینجا خبری از ارتفاع زیاد و کلی وقت برای باز کردن چتر نیست. تو بیس جامپینگ (BASE Jumping)، شما خیلی نزدیک به زمین هستید و فقط چند ثانیه فرصت دارید تا چترتون رو باز کنید و خودتون رو نجات بدید. به خاطر همین هم هست که خیلی خطرناک‌تر از چتربازیه. کلمه “BASE” از اول حرف چهارتا از جاهایی که بیس جامپرها از اونجا می‌پرن گرفته شده:
Building: ساختمان
Antenna: دکل مخابراتی
Span: پل
Earth: صخره یا پرتگاه
بیس جامپینگ یه ورزش فوق العاده هیجان انگیزه، ولی نباید خطراتش رو نادیده گرفت. هر لحظه ممکنه یه اتفاق ناگوار بیفته. پس اگه دلتون میخواد این ورزش رو تجربه کنید، حتما باید حسابی آموزش ببینید، تجهیزات حرفه‌ای داشته باشید و خیلی مراقب باشید. جونتون رو الکی به خطر نندازید!
بیس جامپینگ در گذر زمان
بیس جامپینگ، ورزشیه که خیلی‌ها رو مجذوب خودش کرده اما این ورزش از کجا اومده و چطور به اینجا رسیده؟ بذارید با هم تاریخچه‌اش رو بررسی کنیم:
شاید فکر کنید پرش از ارتفاع یه چیز جدیده، اما اینطور نیست. از قدیم، آدم‌ها از صخره‌ها و جاهای بلند می‌پریدن؛ اما بیس جامپینگ به شکل امروزی‌اش، از دهه ۱۹۷۰ میلادی و با یه آدم خاص به اسم کارل بونیش (Carl Boenish) شروع شد. این آقا، عاشق فیلم‌برداری از پرش‌هاش بود و حسابی هم این ایده رو بین بقیه جا انداخت. به خاطر همین هم بهش می‌گن پدر بیس جامپینگ مدرن! دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، دوران اوج هیجان بیس جامپینگ بود. یه سری آدم نترس و عاشق آدرنالین، بدون مجوز و یواشکی از برج‌ها و پل‌های معروف می‌پریدن! فیلم‌ها و مستندهای هیجان‌انگیزی هم از این پرش‌ها ساخته شد که حسابی طرفدار پیدا کرد. البته این ورزش، دردسرهای قانونی هم داره. تو خیلی از کشورها، به خاطر مسائل ایمنی و مالکیت، قوانین خیلی سخت‌گیرانه‌ای برای بیس جامپینگ وجود داره و حتی ممکنه کلا ممنوع باشه؛ اما جاهایی هم هست که قانون آزادتره و یا توی یه سری مراسم‌های خاص، اجازه پرش می‌دن.
بدون رعایت کردن این نکات، پرواز ممنوع!
درسته که بیس جامپینگ ورزش یه که طرفدارای زیادی داره، اما باید بدونیم که به همون اندازه هم خطرناکه! برای همین، استفاده از تجهیزات مناسب و رعایت نکات ایمنی تو این ورزش حرف اول رو می‌زنه:
اول از همه، چتر نجاته؛ بیس جامپرها از چترهای مخصوصی استفاده می‌کنن که فقط یه دونه‌ست (Single Parachute) برعکس چتربازها که معمولا دو تا چتر دارن. این چترها طوری طراحی شدن که خیلی سریع باز بشن، چون زمان برای باز کردن چتر تو بیس جامپینگ خیلی کمه.
بعدش، لباس و محافظت فردیه؛ استفاده از کلاه ایمنی (Helmet)، محافظ زانو و آرنج تو این ورزش خیلی مهمه. بعضی از بیس جامپرها که از ارتفاعات خیلی زیاد یا صخره‌های دورافتاده می‌پرن، از لباس بالدار (Wingsuit) هم استفاده می‌کنن. البته این کار ریسک رو خیلی بیشتر می‌کنه و نیاز به مهارت خیلی بالایی داره. یه نکته‌ی خیلی مهم تو بیس جامپینگ، ارتفاع پرشه؛ گاهی اوقات فقط چند ثانیه (حتی کمتر) زمان هست تا چتر باز بشه. برای همین، بیس جامپرها باید خیلی حرفه‌ای باشن و بتونن خیلی سریع چترشون رو باز کنن و تو شرایط سخت هم کنترلش کنن. تجربه و مهارت هم که دیگه گفتن نداره! بیشتر بیس جامپرها قبل از اینکه وارد این ورزش بشن، سال‌ها چتربازی رو تو ارتفاعات بیشتر و شرایط ایمن‌تر تجربه می‌کنن تا حسابی حرفه‌ای بشن و بتونن استرس و هیجان این ورزش رو کنترل کنن.
خطرات اصلی بیس جامپینگ
یکی از مهم‌ترین خطرات، ارتفاع کمه. تو بیس جامپینگ، زمان و فرصت خیلی کمی برای باز کردن چتر و اصلاح خطاها داریم. یه لحظه غفلت کافیه تا کار دستمون بده! خطر دیگه‌ای که وجود داره، نزدیکی به موانع ثابته. تو این ورزش، خیلی وقتا از ساختمون‌ها، صخره‌ها، درختا یا پل‌ها می‌پریم که اگه حواسمون نباشه، برخورد با این موانع خیلی راحت می‌تونه حادثه ساز بشه. خطای تکنیکی یا نقص تو تجهیزات هم از خطرات جدیه و خرابی چتر نجات یا باز نشدنش به موقع می‌تونه خیلی خطرناک باشه. همیشه باید تجهیزاتمون رو به دقت بررسی کنیم و از سالم بودنشون مطمئن بشیم. یه چیز دیگه که خیلی مهمه، شرایط آب و هواییه. وزش بادهای شدید یا تغییر ناگهانی جریان هوا می‌تونه یه تهدید جدی برای پرش موفق باشه. همیشه قبل از پرش، باید شرایط آب و هوایی رو به دقت بررسی کنیم و اگه هوا مناسب نبود، از پرش صرف نظر کنیم.
اسطوره‌های بیس جامپینگ
در دنیای بیس جامپینگ، برخی افراد به دلیل رکوردها، مستندها یا نوآوری‌هایی که در این رشته داشته‌اند، شناخته‌تر هستند:
کارل بونیش (Carl Boenish)
یکی از این چهره‌های برجسته، کارل بونیشه که بهش لقب پدر بیس جامپینگ نوین رو دادن. کارل بونیش یکی از اولین کسایی بود که ایده پرش از سازه‌ها رو به عنوان یه رشته مستقل مطرح کرد و با فیلم‌برداری‌های جذابش، تونست محبوبیت این رشته رو حسابی بالا ببره. خیلی از جوون‌ها با دیدن فیلم‌های پرش‌های هیجان‌انگیز بونیش، به این ورزش علاقه‌مند شدن و راه اون رو ادامه دادن. متاسفانه، کارل بونیش تو سال ۱۹۸۴، طی یه پرش تو نروژ دچار حادثه شد و جونش رو از دست داد؛ اما یاد و خاطره‌اش و تاثیرش روی بیس جامپینگ برای همیشه موندگار شد.
فلیکس بامگارتنر (Felix Baumgartner)
فلیکس بامگارتنر، یه اسم آشناست تو دنیای ورزش‌های اکستریم و ماجراجویانه! این مرد اتریشی، نه تنها تو بیس جامپینگ، بلکه تو چتربازی ارتفاع بالا هم رکوردهای عجیب و غریبی رو به اسم خودش ثبت کرده. بامگارتنر به خاطر پرش‌های متعدد و رکوردشکنش تو سراسر جهان شناخته شده. یکی از معروف‌ترین کارهاش، پرش آزاد از استراتوسفر بود که البته بیشتر به عنوان یه چتربازی ارتفاع بالا شناخته می‌شه. تو این پرش، بامگارتنر از یه کپسول که به یه بالن متصل بود، به سمت زمین پرید و رکورد سرعت صوت رو هم شکست! البته بامگارتنر تو کارنامه‌اش بیس جامپینگ از اماکن مختلفی مثل مجسمه مسیح در ریودوژانیرو، برج‌های مرتفع و خیلی جاهای دیگه هم داره. پرش‌های اون همیشه پر از هیجان و البته ریسک بوده، ولی همین باعث شده که طرفدارای زیادی تو سراسر دنیا پیدا کنه.
جب کورلیس (Jeb Corliss)
جب کورلیس، یه اسم دیگه تو دنیای بیس جامپینگ و وینگ‌سوت فلایینگ که حسابی سر و صدا کرده! این مرد ماجراجو، بیشتر به خاطر پرش‌های وینگ‌سوتی و بیس جامپینگش شناخته می‌شه و تو این دو رشته حسابی تبحر داره. کورلیس از مکان‌های خیلی معروف مثل برج ایفل و صخره‌های مختلف تو نقاط مختلف جهان پرش‌های خطرناکی داشته که خیلی وقت‌ها ویدیوشون تو فضای مجازی پخش شده و بازدید زیادی هم خورده. بعضی از این ویدیوها اونقدر خطرناک بودن که حتی نگاه کردنشون هم دل و جرأت میخواد! جب کورلیس یه نمونه از یه ورزشکار بی‌باکه که همیشه به دنبال ماجرا‌های جدید و هیجان‌انگیز بوده. پرش‌های اون نشون می‌ده که چقدر تو این رشته مهارت داره و چطور می‌تونه با استرس و هیجان این ورزش کنار بیاد.
والری روزوف (Valery Rozov)
والری روزوف، یه کوهنورد و بیس جامپر روس بود که به خاطر پرش‌های خیلی بلندش از ارتفاعات مختلف، به یه چهره‌ی شناخته شده تو دنیای ورزش‌های اکستریم تبدیل شده بود. روزوف پرش‌های متعددی از ارتفاعات خیلی بلند، از جمله اورست و کوه‌های هیمالیا انجام داد و چند تا از رکوردهای پرش از بالاترین نقاط کوهستان‌ها رو به اسم خودش ثبت کرد. متاسفانه، روزوف تو سال ۲۰۱۷، هنگام پرش از ارتفاعات هیمالیا دچار حادثه شد و جونش رو از دست داد.
دین پاتر (Dean Potter)
دین پاتر، یه شخصیت چند بعدی تو دنیای ورزش‌های ماجراجویانه بود. این مرد جسور، نه تنها تو بیس جامپینگ، بلکه تو رشته‌های دیگه‌ای مثل صعود آزاد و اسلک‌لاین هم حسابی اسم در کرد و نشون داد که یه ورزشکار واقعا همه‌فن‌حریفه. پاتر بیشتر به خاطر ویدیوهای جسورانه‌اش تو پارک ملی یوسمیتی شناخته شد. ویدیوهایی که نشون می‌داد چطور بدون هیچ وسیله‌ی حمایتی از صخره‌های بلند بالا میره یا روی طناب‌های باریک که بین دو صخره کشیده شده، راه میره. این ویدیوها خیلی زود تو فضای مجازی پخش شد و طرفدارای زیادی رو به خودش جذب کرد. دین پاتر تو بیس جامپینگ هم فعالیت داشت و خیلی وقت‌ها با وینگ‌سوت پرش می‌کرد. متاسفانه، تو سال ۲۰۱۵، طی یه پرش وینگ‌سوت تو یوسمیتی دچار سانحه شد و جونش رو از دست داد.
خط قرمزها و بایدهای بیس جامپینگ
بیس جامپینگ، با تمام هیجان و جذابیتی که داره، یه سری قوانین و محدودیت‌ها هم داره که باید حتما بهشون توجه کنیم. تو خیلی از شهرها، پریدن از ساختمون‌ها یا پل‌ها بدون مجوز غیرقانونیه و می‌تونه جریمه‌های سنگینی داشته باشه. البته، یه سری مناطق کوهستانی یا صخره‌ای هم هستن که به‌طور رسمی یا نیمه‌رسمی برای بیس جامپینگ شناخته شدن، مثل بخش‌هایی از نروژ یا سوئیس. تو این مناطق، با رعایت یه سری ضوابط و گرفتن مجوز، می‌شه پرش انجام داد. یه نکته‌ی دیگه هم اینه که برای برگزاری رویدادهای نمایشی یا پرش‌های تبلیغاتی از برج‌ها و سازه‌های معروف، می‌شه با هماهنگی مالک و مقامات مربوطه مجوز گرفت. ولی این کار هم یه سری مراحل اداری داره که باید طی بشه.
آیا آماده پرواز هستید؟
اول از همه، شروع از چتربازی سنتی خیلی مهمه. قبل از اینکه به فکر بیس جامپینگ باشی، باید حداقل چندصد پرش استاندارد از هواپیما داشته باشی و حسابی تو باز کردن چتر تو شرایط مختلف و به‌خصوص شرایط اضطراری مهارت کسب کنی. این کار بهت کمک می‌کنه که با مفاهیم اولیه چتربازی و کنترل چتر آشنا بشی و تجربه کافی رو برای شروع بیس جامپینگ به دست بیاری. بعدش، شرکت تو دوره‌های تخصصی بیس جامپینگ خیلی مهمه. یه سری مراکز آموزشی غیررسمی یا مربیان باتجربه هستن که کارگاه‌ها و تمرین‌های کنترل‌شده رو برای بیس جامپینگ ارائه می‌دن. شرکت تو این دوره‌ها بهت کمک می‌کنه که اصول ایمنی و تکنیک‌های صحیح بیس جامپینگ رو یاد بگیری و با اطمینان بیشتری وارد این ورزش بشی. یه نکته‌ی خیلی مهم دیگه، بررسی پیش از پرشه. قبل از هر پرشی، باید شرایط آب و هوایی، جهت باد و موانع احتمالی رو به دقت بررسی کنی و یه مسیر مناسب برای فرود امن پیدا کنی. این کار بهت کمک می‌کنه که از خطرات احتمالی جلوگیری کنی و یه پرش موفق داشته باشی. آخرین توصیه هم اینکه همیشه با افراد باتجربه همراه باش. به‌خصوص برای پرش‌های اول یا محیط‌های ناشناخته، بهتره که با بیس جامپرهای باتجربه همراه باشی تا از تجربیاتشون استفاده کنی و از اشتباهات احتمالی جلوگیری کنی.
بیس جامپینگ در ایران:
بیس جامپینگ در ایران یه ورزش رسمی نیست و محدودیت‌های زیادی داره، اما بعضی از افراد به صورت غیررسمی و با رعایت احتیاط، در مکان‌های خاصی اقدام به پرش می‌کنن. برخی از مکان‌هایی که گاهی اوقات برای بیس جامپینگ در ایران استفاده می‌شن عبارتند از:
پل ورسک: این پل تاریخی که در مسیر راه‌آهن تهران-شمال قرار داره، یکی از مکان‌هاییه که گاهی اوقات بیس جامپرها برای پرش از اون استفاده می‌کنن.
پل قطور: این پل که روی رودخانه قطور در آذربایجان غربی قرار داره، یکی دیگه از مکان‌هاییه که به صورت غیررسمی برای بیس جامپینگ استفاده می‌شه.
برج میلاد: با اینکه پرش از برج میلاد به طور کلی ممنوعه، اما گاهی اوقات برای رویدادهای خاص و با مجوز، پرش‌هایی از این برج انجام می‌شه.
دیواره‌های سنگی: برخی از دیواره‌های سنگی بلند در مناطق مختلف ایران، مثل دیواره‌های علم‌کوه یا بیستون، به صورت غیررسمی برای بیس جامپینگ استفاده می‌شن.
یبس جامپینگ، پرواز به پایان، فرود به یادها
بیس جامپینگ، با وجود تمام هیجان و آدرنالینی که به همراه داره، یکی از خطرناک‌ترین ورزش‌های دنیا به حساب می‌آد. این ورزش، به خاطر حس آزادی بی‌نظیری که به شرکت‌کننده‌ها می‌ده، طرفدارای زیادی داره، اما در عین حال، به خاطر ریسک بالایی که داره، خیلی از افراد حرفه‌ای و اسطوره‌های این رشته دچار سانحه شدن یا حتی جون خودشون رو از دست دادن. این نشون می‌ده که حتی حرفه‌ای‌ترین بیس جامپرها هم نمی‌تونن به طور کامل از خطر جلوگیری کنن.
با وجود اینکه بیس جامپینگ تو خیلی از کشورها ممنوع یا محدود شده، پرش‌های تبلیغاتی و رویدادهای ویژه باعث می‌شه که همیشه اسم و تصاویر بیس جامپرها تو اخبار و شبکه‌های اجتماعی دیده بشه. این نشون می‌ده که این ورزش همیشه جایگاه ویژه‌ای تو دنیای ورزش‌های اکستریم داشته و همیشه طرفدارای خودش رو داشته. اگه به این ورزش علاقه داری، حتما باید تمام نکات ایمنی رو رعایت کنی و همیشه به خاطر داشته باشی که جون خودت از هر چیزی مهم‌تره.
